ทำไมไม่ใส่ PPE

ผมได้เดินทางไปให้คำปรึกษา และสำรวจเกี่ยวกับการปกป้องระบบทางเดินหายใจในโรงพยาบาลต่างจังหวัดแห่งหนึ่ง และได้คุยกับ

คุณลุงใจดีคนหนึ่งในห้องตัดเฝือก จึงได้ทักทายกัน

ปราโมทย์ : สวัสดีครับคุณลุง ใช้ผ้าปิดจมูกมานานหรือยังครับ

คุณลุง : หยุดคิด…ใช้มาเป็น 10 ปีแล้ว ซักบ้าง พอขาดหรือเปื่อยก็เปลี่ยนอันใหม่

ปราโมทย์ : ห้อง ตัดเฝือกฝุ่นเยอะนะครับ ผมว่าผ้าปิดจมูกที่คุณลุงใช้อยู่มันไม่มีมาตรฐาน และไม่สามารถกรองฝุ่นจากงานตัดเฝือกได้นะครับ แล้วผมก็หยิบหน้ากากมาตรฐานให้ และบอกว่าต้องใช้หน้ากากที่มีมาตรฐานรับรองแบบนี้ครับ และลองสวมใส่ให้คุณลุง

คุณลุง : ขอบใจมากนะ ก็สงสัยมานานว่าทำไมใส่ผ้าปิดจมูกแล้วมันคันจมูกอยู่อีก เดี๋ยวลุงจะให้ทางโรงพยาบาลเขาสั่งแบบนี้มาใช้

1 ปีถัดมา ผมได้ไปโรงพยาบาลแห่งนี้อีกครั้ง และได้ทราบข่าวคุณลุงได้เสียชีวิตแล้ว เนื่องจากการใช้หน้ากากผิดประเภท (ผ้าปิดจมูก) มาเป็นระยะเวลานานนับ 10 ปี ก่อนที่จะมีการรณรงณ์เรื่องของ อาชีวอนามัย และความปลอดภัยอย่างจริงจัง ภายในปอดพบฝุ่นขนาดเล็กสีขาวจำนวนมาก อันเนื่องมาจากหายใจเอาฝุ่นจากการตัดเฝือกเข้าไปในปอดจำนวนมากและยาวนาน

จาก เรื่องเล่าทั้งหมดทำให้ผมทราบว่า การที่พนักงานไม่สวมใส่ PPE หรือ สวมใส่ PPE ผิด ประเภทนั้น ส่วนหนึ่งมาจากความไม่รู้ แต่จากประสบการณ์ที่ผมสัมผัสมาจากการให้คำปรึกษากับหลายบริษัททั่วประเทศ กลับได้ยินมาในลักษณะเดียวกันว่า “บริษัทก็จัดหาให้แล้ว กฎระเบียบก็มีแล้ว เตือนก็แล้ว สารพัด แต่ก็ยังไม่ยอมสวมใส่กัน” และมาตรการที่นำมาใช้เพิ่มเติม คือ “การลงโทษ ปรับเงิน หรือให้หยุดห้ามปฏิบัติงานจนกว่าจะสวมใส่ให้เรียบร้อย ตามที่กฎหมายกำหนดไว้” แต่แล้วก็ยังไม่สามารถที่จะแก้ปัญหาได้ โดยเฉพาะกะดึกความปลอดภัยก็จะหย่อนยานตามๆกันไป บางทีถึงขนาดทำโทษให้มานั่งที่โรงอาหารห้ามไปไหนทั้งวัน อายเพื่อนอีก

ผม มีโอกาสได้บินไปศึกษาเพิ่มเติมจากปรมจารย์ ด้านพฤติกรรมความปลอดภัย (Behavior-Base Safety) ผู้ซึ่งมีประสบการณ์เกือบ 40 ปี ชาวแคนาดา สิ่งที่ได้กลับมาและ เป็นสิ่งสำคัญในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมด้านความปลอดภัย คือ “การสังเกตและสื่อสาร”(Observation and Communication) ซึ่งมันไม่ได้เพียงแค่ “เห็น หรือ ได้ยิน หรือ บอก” เท่านั้น (seeing, hearing, telling) แต่มันลึกกว่านั้น คือ “สังเกต, ฟัง และอธิบาย” (observing, listening and explanation)

มนุษย์ "ไม่ชอบให้ใครมาสั่ง มาบังคับ มาตั้งกฎ ตั้งกติกา ทุกคนชอบอิสระ" ซึ่งที่ทำได้ดีที่สุด คือ "แนะนำ ทำให้เขาคิดได้เอง ว่าต้องทำอย่างไร ฟังเขาให้มาก และเสนอในสิ่งที่เขาต้องการ และเราต้องการในทิศทางที่ชนะทั้งคู่ (win-win)"